تغذیه سالم در آموزه‌های اسلامی و علم نوین نشان می‌دهد که سلامت جسم و روح در گرو مصرف غذای پاک و همچنین اعتدال و پرهیز از اسراف است که در نخستین قدم علاوه بر میلیاردها تومان صرفه‌جویی در کاهش هزینه‌های درمانی، سالانه از ضایعات حدود ۳۵ میلیون تن مواد غذایی تولیدی در کشور هم جلوگیری می‌کند که معادل یک‌سوم کل تولیدات کشاورزی و غذایی کشور است، رقمی که ارزش مالی آن حدود ۳۸ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.

برای تولید غذای سالم از لحاظ بهداشت ظاهری و کیفی، وزارت جهاد کشاورزی با برنامه‌ریزی درست برای تولید، تنظیم استانداردها و نظارت بر نهاده‌ها، توسعه کشاورزی ارگانیک و پایدار و کنترل ارزش و ایمنی مواد غذایی نقشی مهم در تأمین سلامت جامعه ایفا می‌کند. بازوهای اجرایی این وزارتخانه با نمونه‌برداری و آزمایش محصولات، نظارت بر سلامت دام و طیور و پیشگیری از بیماری‌های مشترک، اطمینان حاصل می‌کنند مواد غذایی سالم و عاری از آلاینده‌ها به دست مصرف‌کننده می‌رسد.

همچنین پشتیبانی از تحقیقات و فناوری‌های نوین، از جمله پژوهش در زمینه روش‌های کم‌خطر کشاورزی هم به افزایش بهره‌وری و کیفیت محصولات منجر می‌شود. در کنار آن نظارت بر بازار و مبارزه با تقلب در زنجیره تولید تا رسیدن محصول به دست مصرف کننده نهایی از اقدامات ضروری است

اما تلاش برای افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان در تشخیص غذای سالم و تغییر فرهنگ مصرف به سمت انتخاب‌های سالم‌تر، از جمله اقدامات شجاعانه‌ای است که کارشناسان این وزارتخانه باید به آن بیشتر توجه کنند و با آموزش عمومی، مردم را به سمت الگوهای درست تغذیه‌ای، متعادل و طبیعی سوق دهند. این نگاه فراتر از موضوعات قانونی است که از آن به عنوان اقدامی شجاعانه یاد کردیم؛ زیرا فرهنگ‌سازی برای مصرف غذای سالم یک وظیفه ملی برای وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف و نیز رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی است، به همین دلیل نمی‌توان آن را صرفاً مأموریت وزارت جهاد کشاورزی تلقی کرد. این وزارتخانه باید ابتدا امنیت غذایی و پایداری تولید را تضمین کند، اما چون همه مردم ایران در کنار خانواده ۴-۵ میلیونی بخش کشاورزی مصرف کننده محصولات کشاورزی هستند، فرهنگ‌سازی برای مصرف غذای سالم (مانند کاهش مصرف نمک، شکر و روغن، یا ترویج محصولات ارگانیک) یا کاهش بیماری‌های غیرواگیر (مثل دیابت و فشار خون) بهینه‌سازی الگوی مصرف و یا کاهش ضایعات غذایی، علاوه‌بر این که کانون حمایت از یک خانواده محسوب می‌شود، به حمایت از کیفیت تولیدات کشاورزی ایران نیز منتهی خواهد شد.

در این شرایط، هر تولید کننده و یا مجری اداری جهادکشاورزی در اقصی نقاط کشور، علاوه بر ساحت اصلی حمایت از تولید محصول، رسالت کیفیت‌بخشی به تولید سالم را هم دارد که می‌تواند بستر بسیار باارزشی برای کمک به تضمین سلامت عمومی جامعه باشد. مهم این است که یقین داشته باشیم کمک به تولید غذای سالم برای رسیدن به سلامت جسم و روح به نفع همه است و «همه با هم» جامعه‌ای سالم‌تر خواهیم داشت.

#مجید زندی

خبرنگار کشاورزی