اقدامات پیشگیرانه برای فرونشست

روابطعمومی وزارت جهاد کشاورزی درپاسخ به گزارش منتشرشده در روزنامه در تاریخ ۱۵آبان باعنوان «فرونشست فراتر ازهشدار»جوابیهای رابه شر ح ذیل ارسال کرده است.
ازآنجایی که کمآبی، برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی را به همراه دارد، پدیدهای به نام فرونشست زمین رقم خواهد خورد و از طرفی هدف از تشکیل کارگروه سازگاری با کمآبی، هماهنگی، انسجام و پیگیری در برنامههای سازگاری با کمآبی در سطح کشور و متعادلسازی منابع ومصارف آب با اتخاذ تصمیمات مناسب است. وزارت صنعت معدن و تجارت (سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور) را بر آن داشت تا پیشنهاد اصلاح تصویبنامه مربوط به کارگروه ملی سازگاری با کمآبی و افزودن مباحث مرتبط با فرونشست زمین به وظایف کارگروه مزبور را ارائه دهد. هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۰.۱۰.۲۹ به پیشنهاد وزارت نیرو و به استناد اصل یکصدوسیوهشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تشکیل کارگروه سازگاری با کمآبی را اصلاح نموده و در تصویبنامه شماره ۱۵۸۹۶۹/ت۵۵۰۲۹ مورخ۱۳۹۶.۱۲.۱۲بند چ ماده ۴ «چ ــ بررسی علل و راهکارهای مواجهه با پدیده فرونشست زمین و پیگیری و هماهنگی اقدامات مرتبط» به تصویبنامه الحاق گردید. در پی این مهم براساس مصوبات نودونهمین نشست کمیته تخصصی کارگروه ملی سازگاری با کمآبی تکالیف استانها در اجرای مصوبات کمیته سازگاری با کمآبی و مقابله با فرونشست در پهنههای خطرپذیر به استانداران ابلاغ شد که تاکنون جلسات متعددی در این خصوص در استانها و کارگروه سازگاری با کمآبی تشکیلشده و کماکان نیز ادامه دارد.در ایران تخصیص و اجازه میزان بهرهبرداری از آب به عهده وزارت نیرو است و از چالشهای اصلی عدم تحویل حجمی آب تاکنون و توفیق در برخورد با برداشتهای غیرمجاز است و لذا افراد فرصتطلب شرایط را برای غارت آب در قالب چاههای غیرمجاز فراهم دیده و به این بحران دامن زدهاند و نمیتوان مقصر را کشاورزی غیراصولی دانست چون تا زمانی که عدم کنترل در برداشت متناسب با آب قابل برنامهریزی وجود دارد هرگونه الگوی کشتی توسط چاههای مجاز محکوم به شکست است.
درهمین راستا برخی اقدامات وزارت جهاد کشاورزی درخصوص اجراییسازی دستورالعمل اقدامات پیشگیرانه جزء ۲ بند پ ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران به شرح زیر است:
۱) توسعه سامانههای نوین آبیاری و افزایش دانش فنی و مهارتی کشاورزان توسعه شبکههای فرعی انتقال آب و احداث استخرهای تنظیم و ذخیره آب.
۲) توسعه ایستگاههای داده محیطی.
۳) ایجاد سازوکارهای هدایت برنامه جامع کشت در شرایط خشکسالی ازطریق: بررسی و اعلام الگوی کشت متناسب با ظرفیتهای اقلیمی، جلوگیری یا محدودسازی کشت محصولات پرمصرف، معرفی کشتهای جایگزین.
۴) بهینهسازی مصرف آب کشاورزی ازروشهایی همچون توسعه کشتهای گلخانهای،اصلاح روشهای زراعت و خاکورزی و اصلاح و بازسازی باغات.
۵) اجرای برنامههای عملیات کنترل فرسایش خاک وتخریب سرزمین و حفاظت، اصلاح و تقویت حاصلخیزی و مواد آلی خاک.
۶) ایجاد و سازماندهی نظام بهرهبرداری آب کشاورزی با تاکید بر تحویل حجمی آب.
۷) اجرای طرحهای کوچک تأمین آب، احیا و مرمت قنوات، احداث، اصالح و بهبود آببندانها.