طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری از طرحهای منطبق بر اصول اقتصاد مقاومتی/ ورود قوچهای اصلاح شده افشاری در زنجان به گلههای دامداران در 25 استان کشور
هماکنون طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری در استان زنجان با اسقتبال چشمگیر دامداران سراسر کشور مواجه شده و قوچهای اصلاح شده افشاری در استان به گلههای دامداران در 25 استان کشور وارد شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت جهاد
کشاورزی به نقل از روابط عمومی جهاد کشاورزی زنجان، معاون بهبود تولیدات
دامی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان این که گوشت به عنوان یکی از تولیدات
دامی مورد توجه در کشور به طور مستقیم و یا پس از تبدیل به فرآوردههای مختلف روزانه
وارد تغذیه انسان میشود، تصریح کرد: در حال حاضر در کشورمان بیش از 45 درصد کل گوشت
قرمز تولیدی که نزدیک به 930 هزار تن در سال است توسط حدود 47 میلیون رأس گوسفند در
قالب 27 نژاد تولید میشود اما به علت اینکه این مقدار گوشت تولید شده پاسخگوی نیاز
رو به افزایش جمعیت نیست افزایش بازدهی در تولید گوشت گوسفند از اهمیت خاصی برخوردار
است.
محمدعلی صادقی با اشاره به این که بر اساس
آمار سال 93 متوسط مصرف سرانه گوشت قرمز در کشور 10.79 کیلوگرم برآورد شده در صورتی
که وزارت بهداشت حداقل مصرف سرانه گوشت قرمز برای هر فرد را 18 کیلوگرم اعلام کرده
است، افزود: با اصلاح نژاد دامهای بومی و سوق دادن آنها به سمت تولید گوشت بیشتر میتوان
تا حدی تولید گوشت کشور را افزایش داد.
وی عنوان کرد: در حال حاضر با توجه به بهرهوری
پایین، گوسفنداری سنتی بویژه در سالهایی که مراتع به علت شرایط آب هوایی فقیرتر می
شود کمتر به صرفه بوده و به دلیل بالا بودن هزینه های تمام شده گوشت گوسفند قیمت بالایی
دارد و لذا افزایش چند قلوزایی میتواند به عنوان یکی از راهکارهای افزایش بهرهوری
باعث سود ده شدن گوسفنداری در شرایط نیمه متمرکز شود.
صادقی بیان داشت: از طرفی با توجه به اینکه
مقدار زیادی خوراک در نژادهای دارای چربی لاشه بالا، صرف تولید چربی میشود که ارزش
اقتصادی و غذایی چندانی ندارد با انجام کارهای اصلاح نژادی در این راستا راندمان خوراک
و در نتیجه بهرهوری افزایش خواهد یافت به طوری که در صورت افزایش سرعت رشد برههای
تولیدی همراه با دیگر صفات ذکر شده میتوان
دامی ایدهآل را برای نگهداری در شرایط مختلف بخصوص شرایط متمرکز و نیمه متمرکز ایجاد
کرد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی
استان زنجان ادامه داد: گوسفند افشاری یکی از نژادهای سنگین وزن در بین گوسفندان ایران
به شمار میرود به طوری که وزن تولد، سرعت رشد و وزن از شیرگیری در این گوسفند در مقایسه
با سایر نژادهای کشور قابل توجه است لذا میتوان این نژاد را یکی از نژادهای گوشتی
گوسفند ایران به حساب آورد که از پتانسیل مناسبی برای تولید گوشت برخوردار است و میتواند نقش مهمی را
در تامین گوشت قرمز منطقه ایفا کند.
**** طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری از طرحهای منطبق بر اصول اقتصاد مقاومتی
وی با بیان اینکه خصوصیات گوسفند افشاری
باعث شده که این نژاد پایه مناسبی برای کار اصلاحی در زمینه افزایش سرعت رشد، چند قلوزایی
و افزایش راندمان لاشه باشد، خاطرنشان کرد: طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری یکی از طرحهای
منطبق بر اصول اقتصاد مقاومتی است که به منظور افزایش بهرهوری و اقتصادی کردن تولید
هماکنون در استان زنجان به ثمر رسیده است.
**** زنجان قطب تولید دام سبک اصلاح شده در کشور میشود
صادقی بیان کرد: در حال حاضر مدیریت و برنامهریزی
اصلاح نژاد دام سبک در استان زنجان در 130 دامداری روستایی با بیش از 17 هزار راس و
10 گله صنعتی با بیش از 8 هزار راس دام مولد در حال انجام است و علاوه بر آن بزرگترین
گله صنعتی کشور با ظرفیت 31 هزار راس دام مولد در این استان در دست احداث است که با
بهرهبرداری از این طرح، زنجان قطب تولید دام سبک اصلاح شده در کشور خواهد بود.
مدیر پروژه اصلاح نژاد گوسفند افشاری در
استان زنجان نیز با اشاره به اینکه با توجه به شاخصههای اعمالی در اجرای طرح اصلاح
نژاد گوسفند افشاری، تغییر الگوی پرورشی گوسفند از سیستم مرتعی به سیستم نیمه بسته
و بسته برای آن متصور شده است، اضافه کرد: این طرح از سال 1385 با مشارکت سازمان جهاد
کشاورزی استان و دانشگاه زنجان با وارد کردن سلولهای جنسی گوسفند نژاد برولامرینو
از کشور نیوزیلند آغاز شد و بعد از اتمام عملیات اصلاح نژادی در مدت 6 سال در محیطی
کاملا بسته در مزرعه دانشگاه، اولین ایستگاه تحقیقاتی بخش خصوصی در سال 91 در استان
تشکیل و مراحل انتقال دام اصلاح شده به گلههای مردمی نیز از سال 92 در استان شروع
شد.
**** استقبال چشمگیر دامداران کشور از طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری در استان
زنجان و ورود قوچهای اصلاح شده افشاری در استان به گلههای دامداران در 25 استان کشور
رحمان رستمخانی تصریح کرد: در حال حاضر
در 51 روستای استان زنجان70 گله پرورش گوسفند افشاری تحت پوشش طرح اصلاح نژاد گوسفند
افشاری قرار دارند و پرورش دهندگان گوسفند 25 استان کشور نیز از گوسفند افشاری اصلاح
شده استقبال کرده و برای افزایش بهرهوری و اصلاح نژاد گله خود، قوچهای اصلاح شده
افشاری در استان را مورد استفاده قرار دادهاند.
وی انجام کلیه مراحل اجرای طرح توسط بخش
خصوصی، انتخاب گوسفند مناسب برای اصلاح نژاد (تیپ، توان تولیدی، نوع ژنهای موثر در
چند قلوزایی و...)، انجام عملیات اصلاح نژادی در یک محیط کاملا بسته به مدت 6 سال،
حفظ خلوص خونی بالای 97 درصد گوسفند افشاری در عملیات اصلاح نژادی، به کارگیری متخصصان
ژنتیک مولکولی در برنامههای اصلاح نژادی، رصد ژنهای موثر در افزایش چند قلوزایی،
سرعت رشد و کاهش حجم دنبه در آزمایشگاههای ژنومیک دانشگاه زنجان، تجاریسازی یافتههای
تحقیقاتی توسط تیم تحقیق با تشکیل شرکت دانش بنیان، همراه کردن چند دستگاه دولتی برای
اجرای پروژه، ایجاد پلان توسعهای دام اصلاح شده در سطح استان (هرم اصلاح نژاد به روش
هسته ی باز) و اجرای بیش از 90 طرح تحقیقاتی (پایاننامه کارشناسی ارشد و دکتری) در
دانشگاه زنجان با همکاری سازمان جهاد کشاورزی استان برای تکمیل پروژه اصلاح نژادی را
وجه تمایز روش اعمالی در اصلاح نژاد گوسفند افشاری در استان زنجان برشمرد.
**** توان تولید 3 تا 4 بره در هر زایش و بهبود 100 درصدی ضریب تبدیل غذایی
با اجرای پروژه اصلاح نژاد گوسفند افشاری در استان زنجان
رستمخانی عنوان کرد: توان تولید 3 تا 4
بره در هر زایش، بهبود 30 درصدی سرعت رشد، بهبود 100 درصدی ضریب تبدیل غذایی، بهبود
کمیت و کیفیت پشم و کاهش قابل توجه حجم دنبه از جمله ویژگیهای گوسفند اصلاح شده در
استان زنجان به شمار میرود.
مدیر پروژه اصلاح نژاد گوسفند افشاری در
استان زنجان همچنین ورود فنآوری آنالیز ژن گوسفند به کشور، ایجاد آزمایشگاههای ژنومیک در سطح
کشور (در حال حاضر 5 آزمایشگاه ژنومیک گوسفندی که ژن FecB را رصد می کنند ایجاد
شده است)، ورود اساتید دانشگاهی به مباحث مرتبط با گوسفند (فیزیولوژی، تغذیه، ژنتیک
و اصلاح نژاد دام)، الگوگیری سایر دانشگاههای کشور برای مشارکت در برنامههای اصلاح نژاد گوسفند
و پذیرش طرح در معاونت علمی و فنآوری ریاست جمهوری و پیگیری ملی کردن آن برای اصلاح
نژاد سایر گوسفندان کشور را از دستاوردهای علمی طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری برشمرد.
**** استان زنجان قطب تحقیقات دام سبک در کشور
وی خاطرنشان کرد: طبق اعلام موسسه تحقیقات
علوم دامی کشور در حال حاضر استان زنجان قطب تحقیقات دام سبک در کشورمان شناخته میشود.
وی افزود: از دلایل اصلی استقبال گوسفندداران 25 استان کشور از گوسفند افشاری اصلاح
شده در استان زنجان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- افزایش بهرهوری صفات اقتصادی مهم پرورش
گوسفند (برهزایی، سرعت رشد و...) در پروژه اصلاح نژاد گوسفند افشاری در استان زنجان
که ارتباط مستقیم با افزایش درآمد گله پرورش گوسفند داشتی دارد مد نظر بوده و عملیات
اصلاح نژادی بر روی این صفات انجام شده است.
2-
عرضه گوسفند اصلاح
شده با بیش از 95 درصد خون گوسفند بومی افشاری و حفظ پتانسیلهای بومی گوسفند افشاری
در پروژه اصلاح نژادی
3-
هزینه های اصلاح
نژاد گوسفند در استان زنجان توسط گوسفنددار پرداخت نشده بلکه این هزینه ها تا اتمام
فاز تحقیقاتی توسط دولت تامین و پرداخت شده است.
4- گوسفنددار نیازی برای صرف وقت حداقل 8 الی
10 ساله برای تولید گوسفند اصلاح شده ندارد.
5- تمامی صفات اصلاحی منطبق بر مباحث ژنتیک
مولکولی بوده لذا گوسفند اصلاح شده دقیقا حائز صفات اشاره شده میباشد.
6- در انتخاب پایه پدری برای پروژه اصلاح نژاد
گوسفند افشاری دقت و حساسیت لازم معمول گشته تا گوسفندی هم طراز از لحاظ تیپ انتخاب
شود.