معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی گفت: افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی در حوزه‌های مختلف و از جمله تامین آب نیازمند توسعه روش‌های نوین همچون آبیاری زیرسطحی است.

 

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی به نقل از ایرنا، صفدر نیازی شهرکی روز جمعه در جلسه بررسی مسایل و مشکلات قنوات گناباد افزود:‌ توسعه آبیاری زیرسطحی اولویت وزارت جهاد کشاورزی در آبرسانی بخش کشاورزی در سال جاری است.

وی ادامه داد: با استفاده از این شیوه افزون بر بهره‌وری منابع آب، عناصر مورد نیاز خاک در بخش کشاورزی افزایش می‌یابد.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاروزی با اشاره به کمبود اعتبار برای مرمت قنوات با توجه به تعداد و گستردگی آنها در کشور تصریح کرد:‌ باید قنوات بر اساس اولویت و اثربخشی آنها در تخصیص اعتبارات مورد توجه قرار گیرند.

نیازی شهرکی بدون توضیح بیشتر در این زمینه گفت: شدت بارش‌ها و سیلاب ناشی از آن در سال‌های گذشته موجب تخریب تعدادی از قنات‌ها در سطح کشور و تحمیل هزینه زیاد به بخش کشاورزی و کشاورزان شد.

 

اجرای طرح آبخیر تا جالیز

 

مدیرکل دفتر آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی هم از اجرای طرح مشترک آبخیز تا جالیز توسط معاونت آب و خاک این وزارتخانه و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با هدف پایداری و افزایش آبدهی قنوات کشور در سال جاری خبر داد.

رضا سرافرازی افزود: در راستای اجرای این طرح معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی کار مرمت و بازسازی قنوات را انجام و سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری کشور و اداره کل منابع طبیعی استان‌ها در بالادست این قنوات اقدام به تغذیه مصنوعی و کنترل سیل می‌کند.

وی گفت: اجرای طرح‌هایی مانند آبخیز تا جالیز و احداث گلخانه برای پایداری منابع آبی قنوات کشور ضروری است و اجرای طرح آبیاری نوین بازدهی و بهره‌وری را در بخش کشاورزی افزایش می‌دهد.

 

غلامرضا قنبری رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز گفت:‌ از مجموع سه هزار قنات نیاز به مرمت در این استان یک هزار و ۲۶۰ رشته قنات در سنوات گذشته مرمت شد.

 

مدیر دفتر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی هم با اشاره به وجود ۶ هزار و ۹۷۰ رشته قنات در این استان گفت: اعتبار لایروبی تنها به قنات های فعال پرداخت می‌شود.

جعفر جوادی افزود: شهرستان‌های گناباد و بجستان در مجموع با یک هزار رشته قنات و یک هفتم قنوات استان خراسان رضوی از جایگاه خاصی در تامین آب قنات در بخش کشاورزی برخوردار است.

 

فرماندار گناباد هم گفت:‌ از مجموع ۵۹۹ رشته قنات در این شهرستان ۲۰۰ رشته در سال‌های گذشته خشک شده و نیازمند توجه بیشتر مسوولان برای تامین اعتبار است.

رضا نصیری خواستار توجه به فناوری هوش مصنوعی و بهره‌گیری از ریزپرنده‌ها برای بررسی مسایل و مشکلات قنات‌های گناباد شد.

مدیر جهاد کشاورزی گناباد اعتبار سالانه مورد نیاز برای مرمت و نگهداری ۵۹۹ رشته قنات گناباد را ۷۴۰ میلیارد ریال ذکر کرد.

اسماعیل قربانی افزود: میزان آبدهی قنات‌ها و چاه‌های آب گناباد در سال‌های گذشته به میزان زیادی کاهش و شوری آب آنها افزایش یافته است.

وی خواستار اجرای طرح باروری ابرها و تامین اعتبار افزایش احداث استخر ذخیره آب کشاورزی شد.

بنابر این گزارش، ۵۹۹ رشته قنات و ۲۹۴ حلقه چاه عمیق با میزان آبدهی سالانه ۲۳۵ میلیون متر مکعب در گناباد فعال است و ۷۰ درصد اشتغال بخش کشاورزی این شهرستان مربوط به بخش کشاورزی است.

۴۸ درصد منابع آبی شهرستان گناباد از قنات‌ها،‌ ۳۷ درصد از چاه‌ها و بقیه از چشمه‌ها تامین می‌شود.

آبیاری قطره‌ای زیرسطحی تکنیکی از آبیاری قطره‌ای است که محل خروج آب زیر سطح خاک قرار دارد و این روش با به حداقل رسانیدن تبخیر آب، از کارآیی بیشتری نسبت به آبیاری سطحی برخوردار است.

عمق مورد نظر برای جاگذاری اجزا در این روش به نوع محصول، جنس خاک و نوع برداشت محصول بستگی دارد، این روش آبیاری پرهزینه بوده و طراحی و نگهداری آن نیز نیاز به تخصص دارد.

مرکز شهرستان گناباد در ۲۸۷ کیلومتری جنوب مشهد واقع است.